Prije šezdeset godina, u rano jutro 1. oktobra 1964. godine, moćan i elegantan voz nečujno je klizio kroz urbanu džunglu Tokija, u pravcu Osake. Taj istorijski dan označio je početak ere japanskih superbrzih vozova, poznatih kao Šinkansen. Ovaj prometni voz simbolizovao je novo, pozitivno poglavlje i svojevrsni oporavak od štete koju je nanio Drugi svjetski rat.
Šinkansen, što u prevodu znači „nova glavna linija“, postao je sinonim za brzo i efikasno putovanje, a Japan je do danas ostao svjetski lider u željezničkoj tehnologiji.
Japanska mreža brzih vozova se stalno širi; željezničke rute vode od glavnog grada ka severu, jugu i zapadu, do gradova kao što su Kobe, Kjoto, Hirošima i Nagano. U prošlosti su putovanja između četiri glavna japanska ostrva (Hokaido, Honšu, Šikoku i Kjušu), koja se protežu na nešto manje od tri hiljade kilometara, često bila naporna i duga. Na primjer, 1889. godine putovanje vozom od Tokija do Osake trajalo je 16 i po sati, dok je 1965. isto putovanje trajalo samo tri sata i 10 minuta. Tajna brzog putovanja leži u brzini vozova, koja može dostići i do 320 km/h.
.
Izazovna topografija zemlje, kao i drastične razlike u temperaturi, od ledenih zima na sjeveru do tropske vlage na jugu, veoma su otežale život japanskim stručnjacima. Međutim, brojni izazovi koje su morali da rješavaju učinili su ih vodećim inženjerima, koji su neumorno nalazili moderna rješenja za komplikacije sa kojima su se suočavali.
Seizmička aktivnost bila je najveći izazov za stručnjake, jer je Japan jedno od geološki najaktivnijih mjesta na svijetu, podložno zemljotresima i cunamijima. Zbog seizmičke aktivnosti, Šinkanseni su opremljeni automatskim sistemima za zaustavljanje koji reaguju i na najmanje potrese.
Uprkos svim poteškoćama, nijedan putnik nikada nije stradao ili povrijeđen zbog iskakanja voza iz šina. Zanimljivo je da su japanski brzi vozovi poznati po nevjerovatnoj tačnosti, sa prosečnim godišnjim kašnjenjem manjim od jednog minuta. Pored toga, izuzetno su energetski efikasni i troše manje energije po putniku u poređenju sa automobilima ili avionima.
Šinkansen se stalno unapređuje, a novi vozovi imaju dugačke noseve kako bi smanjili buku pri ulasku u tunele, posebno u gusto naseljenim urbanim područjima. Do danas, Šinkansen je prevezao više od 10 milijardi putnika, što ga čini jednim od najuspešnijih i najpouzdanijih železničkih sistema na svijetu.
U protekle četiri decenije, brojne zemlje su slijedile primjer Japanaca i gradile brze pruge, a vjerovatno najpoznatija je Francuska, koja se od 1981. godine ponosi TGV-om između Pariza i Liona.
Italija, Njemačka, Holandija, Tajvan, Turska i Saudijska Arabija takođe povezuju najveće gradove vozovima i predstavljaju alternativu vazdušnom saobraćaju.
Posljednjih godina, Kina je zasjenila Japan i ostatak svijeta izgradnjom najduže željezničke mreže sa velikom brzinom. Ukupna dužina kineske željezničke mreže iznosi oko 45.000 kilometara, a u toku je i rad na razvoju Maglev vozova koji pomoću magneta lebde iznad šina i mogu da dostignu brzinu od skoro 640 km/h.
Japan takođe ima svoju eksperimentalnu Maglev liniju i trenutno gradi 286 kilometara dugu rutu između Tokija i Nagoje, koja bi trebalo da bude otvorena 2034. godine. Na kraju, ta ruta bi trebala da se proteže do Osake, smanjujući vrijeme putovanja do Osake na samo 67 minuta.
Izvor: N1 portal